Anne sevgisi, bebeklik ve çocukluk süresince gelişimin, benlik oluşumunun önemli bir kaynağıdır. Bu kaynaktan yeterince beslenemeyen çocuklar için anne sevgisi eksikliğinden bahsedilebilir.
Anne sevgisi, bir insanın kişilik gelişiminin temeli olarak görülebilir. Peki, anne sevgisi eksikliği nedir ve bireyin hayatını nasıl etkiler? Anne sevgisi görmeyen erkek ve kadınlar nasıl davranır, anne sevgisi görmeyen çocuklarda nasıl problemler oluşur?
Anne Yoksunluğu Sendromu Nedir?
Anne yoksunluğu, çocukluğun ilk yıllarında anne veya anne figürünün bulunmaması durumu olarak tanımlanabilir. Burada hem fiziksel hem psikolojik bir yokluk söz konusudur. Annenin yoksunluğu, temelde sevgi ve güvenlik kaynağından yoksun olmakla bağlantılıdır. Anne Yoksunluğu Sendromu, çocuğun anne sevgisini yeterince alamamasından kaynaklı büyüme ve gelişim bozukluklarını ifade eder.
Amerikalı psikolog Erik Erikson, yaşamın ilk 18 ayını "Güven ve Güvensizlik Evresi" olarak tanımlıyor. Yapılan araştırmalarda belli bir süre anne sevgisinden mahrum kalan bir çocuğun ağlama ve öfke nöbetleri geçirmesi, yemek yemeye direnmesi gibi bulgulara rastlanır. Bu süre uzadıkça kilo kaybı ve ishal gibi fiziksel sorunların yanında içe kapanıklık ve depresyona girme gibi psikolojik etkiler görülebilir. Bununla birlikte, anneden gerekli duygusal desteği alamayan çocuklarda oluşan hissiyatın psikolojik etkileri, kişinin yetişkinlik dönemine de tesir edebilir.
Anne Sevgisi Eksikliği Neden ve Nasıl Oluşur?
Anne eksikliği psikolojisi duygusal deformasyonlar, gelişme ve yetişkinlik çağında davranış bozukluklarına sebep olabilir. Bu konu sadece annesiz büyüyen çocuklar için geçerli olmayabilir. Annesinden yeteri kadar sevgi göremeyen ya da Narsist Kişilik Bozukluğu olan bir anne tarafından büyütülen çocuklarda da ortaya çıkabilir. İstenmeyen gebelikler, bekar anne olmak ve yoksulluk gibi sebepler annenin sevgisini yeterince gösterememesine neden olabilir. Abartılı ilgi, değişken duygusal tavırlar ve aşağılama gibi durumlar, çocuklukta anne sevgisi eksikliğini ortaya çıkarabilir.
Yapılan çalışmalar anne yoksunluğunun çocuğun kişilik gelişimi üzerinden direkt etkisi olduğunu gösteriyor. Çocuğun gelişiminde, özellikle beş yaşına kadar, annesiyle olan ilişkisi baba veya kardeş ile olan ilişkisinden çok daha fazla etkilidir. Burada annenin varlığı ya da yokluğu kadar var olan annenin çocukla kurduğu ilişki biçimi de son derece önemli. Anne veya anne yerine geçen figürün çocuğa sağladığı bakımın niteliği anne yoksunluğunun ortaya çıkmasına neden olabilir.
Anne yoksunluğu çekilen temel durumlar şu şekilde sıralanabilir:
- Anne veya anne yerine geçen kişinin olumsuz davranışları kısmi bir mahrumiyet duygusu yaratabilir. Anneden sevgi görmemek buna bir örnektir.
- Ölüm veya hastalık gibi çeşitli nedenlerle annesini veya annesi yerine geçecek kişiyi tamamen kaybetmiş çocuklarda tam bir mahrumiyet duygusu oluşabilir.
- Annesinden veya annesi yerine geçecek kişiden sosyal veya sağlıksal nedenlerle ayrılan çocuklarda tam bir mahrumiyet duygusu ortaya çıkabilir.
Anne Sevgisi Eksikliği Yetişkinlikte Hangi Sonuçları Doğurabilir?
Anne sevgisinden mahrum büyümek yetişkinlik döneminde birtakım sorunların yaşanmasına yol açabilir. Bu sorunlardan bazıları şunlardır:
- Duygusal bir ilişkide partnerden, kendi gösterdiğinden daha fazla ilgi beklemek.
- Bireyde güvensiz bağlanma stilinin oluşması ya da var olan güven duygusunu karşısındakine hissettirememek.
- Duyguları yönetmekte ve sevgisini göstermede zorluk çekmek.
- Önemli bir karar alırken anne rehberliğine ihtiyaç duymak, öz güven eksikliği hissetmek.
- Annesi ile vakit geçirmekte problem yaşamak, tartışmakta zorluk çekmek.
- İlişkilerde fazla yakınlıktan rahatsız olmak.
- Eleştirilere karşı aşırı duyarlı olmak.
- İlişkilerin sınırlarını belirlemede sorun yaşamak.
- Arkadaşlık dâhil her tür ilişkide güven sorunları ve kaygı yaşamak.
- Başarısızlık ve reddedilme durumlarında kaderini kabullenmek, mücadele etmemek.
- Reddedilmekten korkmak.
- İç dünyasında sürekli çatışma yaşamak.
Anne sevgisi eksikliği erkek ve kadın bireyler için benzer etkilere yol açabilse de cinsiyete göre değişiklik gösteren durumlar da gözlenebilir.
Erkekler için annelerinin belirgin özelliklerini taşıyan kadınlara karşı yakınlık duymak, ilişkiyi daha ciddi bir boyuta taşımada tedirginlik yaşamak; kadınlar içinse anne sevgisizliğini sadece kendisinin yaşadığını düşünerek kendini yalnızlığa hapsetmek ve yeterince iyi olmadıklarını düşünerek sevgiyi hak etmediklerine inanmak gibi etkileri gözlenebilir. Bunun yanı sıra bireyin kendisi ebeveyn olduğunda annelik sorunları yaşanabilir.
Yani gördüğünüz gibi alanında uzman kişilerden destek almak, bu durumda oldukça belirleyici ve faydalı olabilir.
Anne Sevgisi Eksikliği Nasıl Giderilir?
"Anne sorunları"nı, yani anne sevgisizliğinin yarattığı sorunları giderebilmek uzun bir süreç alabilir. Bireydeki farkındalık eksikliği, sorunun giderilmesine engel eden bir durum olabileceğinden bu konuda farkındalığı artırmak önemlidir. Anne sevgisizliğinden kaynaklı problemler yaşadığını kabul etmek, bireyin iyileşme sürecindeki temel adım olabilir.
Yakın ilişki hâlinde olunan kişilerin desteği bu süreçte oldukça önemlidir. Burada yaşanan sıkıntıların ve hissedilen duyguların açıkça paylaşması birey için fayda sağlayabilir.
Anne sevgisi görmeyen bireylerin bu durumu kendi başına aşması son derece zor olabilir. Bu nedenle bir uzman desteği almak son derece önemlidir. Eğer siz veya sevdikleriniz benzer bir sorun yaşıyorsanız bir uzman desteği almak için Heltia uygulamasını kullanabilir, online terapi alarak iyileşme sürecinize başlayabilir ve geniş içerik kütüphanemizden faydalanabilirsiniz.
Bu içeriği faydalı bulduysanız, “Borderline Anneler ve Çocukları” ve "'Daddy Issues' ve 'Mommy Issues' Hakkında Bilmeniz Gerekenler" başlıklı makalelerimizi de inceleyebilirsiniz.
Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.