Gıda alışverişi, günlük hayatımızın önemli bir parçası. Market raflarının arasında dolaşırken dikkat etmemiz gereken pek çok detay var: Taze mi, son kullanma tarihi geçmiş mi, doğru saklama koşullarında mı bulunuyor?
İşte bu sorular, bilinçli bir alışverişin temelini oluşturuyor. Bu yazımda gıda alışverişi yaparken nelere dikkat etmeliyiz detaylıca anlatacağım.
Gıda Alışverişi Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Alışverişte doğru tercihler yapmak sağlıklı bir yaşam için önemli. Peki, gıda ürünleri alırken nelere dikkat etmeliyiz? İşte sağlıklı ve güvenli alışverişin altın kuralları:
1. Gıda Etiketlerini Kontrol Edin
Gıda etiketleri, almış olduğumuz ürün hakkında bize birçok bilgi verir. Bu etiketlerde bulunması zorunlu olan bazı bilgiler (gıdanın adı, bileşen listesi, işletmecinin adı veya ticari unvanı, işletme kayıt numarası gibi) var. Gıda alışverişi yaparken bu bilgilerin bulunduğu ürünleri tercih edin.
Etiketlenmiş bir ürün, tüketicilerin akıl karışıklığını gidermeyi amaçlar. Bu etiketler, gıda ürünlerinin doğru kullanım ve tüketimi hakkında bilgi verir. Aynı zamanda ürünlerin bileşimi ve yapısı hakkında ayrıntılı bilgiler sunarak potansiyel risklere karşı tüketicileri korur. Bu nedenle gıda etiketlemesi, tüketicilerin daha bilinçli ve güvende hissetmelerini sağlayan önemli bir bilgilendirme aracıdır.
2. Son Kullanma Tarihini Kontrol Edin
Alışveriş yaparken son kullanma tarihini mutlaka kontrol etmelisiniz. Bu tarih, tüketeceğiniz ürünün ne kadar süre boyunca güvenli ve taze olduğunu belirler.
Gıda etiketlerinde tarih belirtmede kullanılan iki tane kavram vardır: S.T.T ve T.E.T.T. Bu ikisi aynı zannedilse de farklı kavramlardır. S.T.T yani Son Kullanma Tarihi, kısa sürede risk oluşturabilen gıdaların tüketim süresini gösterir. Bu tarih, tüketiciyi potansiyel sağlık risklerinden korumak için belirlenir ve aşılması önerilmez.
T.E.T.T yani Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi ise, gıdanın kendine özgü niteliklerini ve kalitesini muhafaza ettiği süreyi belirtir. Tavsiye edilen tüketim tarihi geçtikten sonra ürün genellikle hala tüketilebilir durumda olabilir. Ancak lezzet ve kalite kaybı yaşanabilir. Bu tarihten sonra ürünü tüketmeden önce dikkatli olmanız ve kokusunu, görünümünü ve tadını kontrol etmeniz önemlidir. Eğer ürün bozulmuş, küflenmiş veya kötü bir koku ya da tat almışsa tüketilmemelidir.
3. Ambalaj Kontrolü Yapın
Gıda alışverişi yaparken ambalajlı ürünlerin durumuna dikkat etmek son derece önemli. Bozulmuş, şişmiş, bombaj yapmış, delinmiş veya sızıntı yapmış ambalajlı gıdalar sağlık riskleri taşıyabilir. Bu nedenle kesinlikle satın alınmamalıdır.
4. Muhafaza Koşullarına Dikkat Edin
Gıda alışverişi yaparken, etiketler üzerinde yer alan uyarılara dikkat etmek ve her ürünün kendine özgü muhafaza koşullarını (sıcaklık, nem, ışık vb.) kontrol etmek önemlidir. Özellikle soğukta saklanması gereken gıdaların uygun şartlarda soğutulduğundan emin olmalısınız.
Markette soğutucu veya dondurucu bölümlerde bulunan ürünlerin sıcaklık göstergelerini kontrol edebilirsiniz. Bu göstergeler, ürünlerin uygun sıcaklıkta tutulup tutulmadığını gösterir. Eğer bu sıcaklık göstergeleri çalışmıyorsa veya yanlış bir sıcaklık gösteriyorsa bu ürünlerin satın alınmaması önemli.
5. Bazı Yiyecekleri Ayırın
Alışveriş yaparken çiğ et, kümes hayvanları ve deniz ürünleri gibi gıdaları sepetinize koymadan önce bu ürünleri plastik poşetlere yerleştirin. Ekmek veya sebzeler gibi tüketilmeye hazır ürünlerin üzerine sızmasını ve damlamasını önlemek için önemlidir.
Alışverişin sonunda ise çiğ et, kümes hayvanları ve deniz ürünlerini hazır gıdalardan ayrı poşetlere koymayı unutmayın. Bu uygulama, gıdalar arasında teması engelleyerek gıdalarda çapraz bulaşma olmasını engeller.
6. Alışveriş Gezinizi Gıda Güvenliğine Göre Planlayın
Alışverişe başladığınızda ilk olarak bozulmayan gıdaları sepetinize eklemelisiniz. Bu genellikle konserve ürünler, temel bakliyatlar, yağlar gibi uzun ömürlü ürünlerden oluşur. Daha sonra süt ve yoğurt gibi soğutma gerektiren ürünleri almalısınız. Dondurulmuş ürünleri ise alışverişin en sonunda bırakmalısınız.
Dondurulmuş Gıda Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Dondurulmuş gıdalar, soğuk zincirin korunması gereken gıdalar. Soğuk zinciri bozulmuş bir ürün gıda güvenliği açısından oldukça riskli. Bu yüzden dondurulmuş gıda alırken dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar var. Bunları daha açık bir şekilde ifade edelim:
- Dondurulmuş gıdaları seçerken ürünün en az -18 °C'de depolandığından emin olun. Bu sıcaklık, gıdaların kalitesini ve tazeliğini korumak için gereklidir.
- Ürünün ambalajının iç kısmında buz kristalleri olmamasına özen gösterin. Fazla buz kristali görünümü dondurulmuş gıdanın kalitesinin bozulmuş olabileceğine işaret eder.
- Ayrıca ambalajı bozulmuş (yırtılmış veya bölgesel yumuşama olmuş) ürünleri almamalısınız. Ambalaj dondurulmuş gıdanın bütünlüğünü korumak için önemlidir.
- Eğer dondurulmuş et ürünleri alıyorsanız renk değişikliği gösteren ürünleri tercih etmeyin. Taze ve sağlıklı et ürünleri genellikle doğal renklerini korur.
- Dondurulmuş ürünlerin satın alınması, taşınması ve evdeki dondurucuda saklanması sırasında ürünün çözündürülmemesine dikkat edilmelidir. Çözünmüş ve tekrar dondurulmuş gıdalar sağlık riski taşır.
Sizler için hazır gıda alırken nelere dikkat etmemiz gerektiği konusunda detaylı bir içerik hazırladım. Bu önlemleri alarak gıda alışverişlerinizi daha sağlıklı ve güvenli hale getirebilirsiniz.
Alışverişiniz sırasında gıda güvenliğini tehlikeye atabilecek herhangi bir durumla karşılaşmanız durumunda ‘Alo 174 Gıda Hattı’nı arayarak şikayetinizi dile getirebilirsiniz.
Sağlıklı beslenmek için ilk adımı atmak için Heltia uygulamasını indirerek online diyetisyen görüşmeleri yapmaya başlayabilirsiniz.
Bu içeriğimizi faydalı bulduysanız, “Gıda Güvenliği ve Sağlığınız İçin Dikkat Etmeniz Gerekenler” ve “Diyet Posası Nedir, Neden Olur?” adlı blog yazılarımızı da inceleyebilirsiniz.
Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.