Sosyal ilişkilerinizde veya partnerinizle olan ilişkinizde sınırlarınızın aşıldığını hissediyor, bireysel alanınızı koruyamadığınızı düşünüyor olabilirsiniz. Bu durum enerjinizin tükenmesine ve bireysel gelişiminizin sekteye uğramasına neden olabilir. Ayrıca romantik ilişkinizde partnerinize güvenle bağlanabileceğiniz sağlıklı bir ilişki yaşamanızın da önüne geçebilir.
Bu nedenle kişisel alan konusunda bilgi edinmeli, kendi kişisel alanınızı nasıl koruyabileceğinizi öğrenmelisiniz.
Psikolojide Kişisel Alan Nedir?
Sosyal psikolojide kişisel alan, bireyin diğer insanlarla etkileşimi sırasında araya koyduğu mesafe olarak tanımlanır. Yeterli çevresel alana duyulan ihtiyaç içgüdüseldir ve nedeni bireyin kendini koruma dürtüsüdür. Kişisel alan ihtiyacı bireyden bireye değişebilir. Bunda bireyin karakter yapısı, cinsiyeti, yaşı, deneyimleri ve kültürel geçmişi rol oynar.
Ayrıca etkileşimde bulunulan insana göre de kişisel alan değişebilir. İnsanların çok yakın arkadaşlarına karşı ihtiyaç duyduğu kişisel alanla hiç tanımadığı biriyle arasına koymak istediği duygusal ya da fiziksel mesafe farklı olur.
Bireylerin birbirinin kişisel alanına saygılı olması insanlar arası etkileşimlerde stres düzeyinin azalmasına katkı sağlar. İletişimin doğru ve sağlıklı hâle gelmesine yardımcı olur. Yanlış anlaşılmaların önüne geçer. Tüm bu nedenlerden ötürü her insanın diğer insanların kişisel alanına saygı göstermesi oldukça önemlidir.
İlişkide Özel Alan Ne Demek?
Peki, ilişkide kişisel alan nedir?
Romantik ilişkide özel alan, partnerlerin birbirine karşı belirlediği fiziksel ve duygusal sınırlardır. Güvenli mesafenin yanı sıra bireylerin düşünmek ya da yeniden enerji toplamak için kendilerine ayırdığı zamanı da ifade eder. Sağlıklı bir ilişki için çiftlerin kişisel alanlarını oluşturmaya ve partnerlerinin kişisel alanlarına saygı göstermeye dikkat etmeleri gerekir. Bunun sağlayacağı pek çok fayda vardır:
- Romantik ilişkilerde partnerlerin birbirinin kişisel alanına özen göstermesi aradaki güven bağını güçlendirir.
- Bireylerin kişisel gelişimlerini destekler.
- Potansiyel çatışmaları azaltır.
- Çiftlerin bireysel kimliklerini korumalarını destekler.
- Sağlıksız bağımlılık duygularının oluşmasının önüne geçer.
- Bireylerin kendi başa çıkma mekanizmalarını geliştirmelerine yardımcı olur.
İlişkide Kişisel Alan Nasıl Kurulur?
Romantik ilişkinizde ya da evlilikte kişisel alanınızı tesis edemiyorsanız partnerinize ne kadar sevgi veya güven duyuyorsanız duyun, bir süre sonra sınırlar aşılacağı için kendinizi tükenmiş hissedebilirsiniz. Öfke ve kırgınlık gibi duygularla karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle yaşantınızın her bölümünde olduğu gibi ilişkilerde de kişisel alan kurmaya dikkat etmeniz önemli. Bu noktada bahsedeceğimiz ipuçlarını uygulamak kişisel alan oluşturmanızda size yardımcı olabilir:
1. Kişisel Alana İhtiyacınız Olduğunu Partnerinize Anlatın
Sınırlarımız çevremize çizdiğimiz, rahat hissetmemizi sağlayan metaforik çizgilerdir. Sağlıklı bir ilişki içindeki partnerler birbirlerinin sınırlarını esnetmeye veya değiştirmeye çalışmaz. Böyle bir davranışın çatışmalara neden olacağını bilirler. Kişisel alan da bu sınırların en önemli parçalarından biridir.
Bu nedenle kişisel alan konusunda partnerinizle dürüst ve net şekilde konuşmanızda fayda var. Bilinçli iletişim kurmaya, bu aşamada partnerinizi eleştiriyor gibi görünmemeye ve yanlış bir davranışta bulunduğunu hissettirmemeye dikkat etmeniz gerekir. Örneğin kendi başınıza zaman geçirmek istediğinizde aslında bunun onunla ilgili olmadığını açıkça ifade edebilirsiniz.
Aynı şekilde partnerinizin de kişisel alana ihtiyaç duymasının normal olduğunu ve sizin de onun kişisel alanına saygı duymanız gerektiğini de kendinize hatırlatmalısınız. Partnerinizin kişisel alan istemesi sizinle bir problemi olduğunu ya da sizi sevmediğini göstermez.
2. Sevdiğiniz Aktivitelere Zaman Ayırın
Sevdiğiniz insanla birlikte kaliteli ve keyifli zaman geçirmek için planlar yaptığınız gibi zaman zaman kendi başınıza kalmak için de planlama yapmanız oldukça önemli.
Örneğin haftanın bir günü yeni bir hobi edinmek için bir kursa katılabilirsiniz. Sabahları yarım saat yalnız başınıza yürüyüş yapabilir, ya da günlük tutmak için uygun bir aralık bulmaya özen gösterebilirsiniz.
Elbette ki yeni rutinler eklemek zorunda da değilsiniz: Size iyi hissettirecek, kendinizle başbaşa kalmanızı sağlayacak bir alan yaratmanız yeterli olacaktır.
3. Suçluluk Hissetmeyin
Kişisel alan oluşturmak ve gereken durumlarda karşınızdaki kişiye "Hayır!" cevabını vermek kendinizi kaba ya da bencil hissetmenize neden olabilir. Ancak sizin de partnerinizin de fiziksel veya duygusal olarak özel bir alana ihtiyacınız var. Bu nedenle partnerinize sınırlarınızı gösterebilir, uymadığında onu nazikçe uyarabilirsiniz.
Görüldüğü gibi ilişkilerde kişisel alan oluşturmak, sağlıklı bir iletişim kurmanın anahtarlarından biri. Fiziksel ve duygusal sınırları ifade eden özel alan kavramı, bireyin benliğini ortaya koyabilmesi bakımından son derece kritik.
Ancak bazı durumlarda ilişkilerinizde sınır koymak ve kişisel alanınızı tesis etmek zorlayıcı olabilir. Bu sınırları anlama ve buna saygı duyma konusunda siz de sorun yaşayabilirsiniz, çevrenizdekiler de sorun yaşayabilir. Böyle bir durumda uzman bir terapistten yardım almayı tercih edebilirsiniz. Heltia uygulamasını kullanarak online terapi alabilir, mental sağlığınızı iyileştirme yolculuğuna başlayabilirsiniz.
Bu yazımızı beğendiyseniz, “İkili İlişkiler ve Stres Arasındaki Bağlantı” ve “Besinleri Saklama Yöntemleri Nelerdir?” içeriklerimize de göz atabilirsiniz.
Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.