Teoride herkes mutlu ve sağlıklı ilişki sahibi olmak ister. Ancak bunun tam olarak ne demek olduğunu, biliyor muyuz? Sağlıklı bir ilişki nasıl olmalı, hangi özellikleri içermeli?
Salus olarak sağlıklı ilişki özellikleri arasından en önemli gördüğümüz 6 tanesini seçtik ve irdeledik. Haydi başlayalım:
Sağlıklı İlişki Nedir?
Sağlıklı ilişki psikoloji açısından partnerlerin birbirini sevdiği ve arzuladığı, birbirine güvendiği, rahatça iletişim kurabildiği ilişki olarak özetlenebilir. Partnerlerin bağlılığının her şeyden ağır bastığı, nadiren problem yaşanan, yaşandığında da efektif ve saygı çerçevesinde çözülebilen bir ilişki ortamı kurmayı gerektirir.
İlişkimizin Sağlıklı Bir İlişki Olduğunu Nasıl Anlarız?
“Sağlıklı ilişki nasıl olur?” sorusunu kısaca cevapladığımıza göre, biraz da tam tersinden bahsedelim: Sağlıksız ilişki.
Sağlıksız ilişkiler, şu şekilde gözükebilir:
- İletişim problemleri
- Güvensizlik ve kıskançlık
- Baskı, zorlama ve kontrolcülük
- Sık sık tartışma, çatışma ve kavga
- Partnere bağımlılık ve sürekli yan yana olma isteği
- Aşırı bireysellik, duygusallıktan kaçınma
- Duygusal manipülasyon ve istismar
- Fiziksel ve cinsel şiddet
Eğer bu belirtilerin bir veya birkaçını ilişkinizde gözlemliyorsanız, sağlıklı ilişki oluşturmak için çaba göstermeniz veya ilişkinizi yeniden değerlendirmeniz gerekiyor olabilir.
Sağlıksız ilişkilerin bir ileri boyutu da zehirli, yani toksik ilişki olarak adlandırılıyor. Özel olarak bu tarz ilişkileri daha kolay tespit edebilmek için “Toksik İlişki Belirtileri: Toksik Bir İlişkide Olduğunuzun 7 İşareti” adlı yazımıza göz atabilirsiniz.
Sağlıklı Bir Romantik İlişkinin Unsurları Nelerdir?
Sağlıklı bir ilişkide olması gerekenler nelerdir, sağlıklı ilişki nasıl kurulur? Bu soruların cevabını sizin için aşağıda açıkladık:
1. Açık ve Dürüst İletişim
“Sağlıklı bir ilişki nasıl başlar?” diye soracak olursanız, verebileceğimiz en önemli cevap şu: Partnerler birbiriyle sağlıklı bir şekilde iletişim kurabildiğinde.
Sağlıklı ilişki belli bir açıklık ve dürüstlüğe sahip olmayı gerektiriyor, çünkü partnerimizin bizimle derin bir bağ kurabilmek için tanıması gerekiyor. Bu her şeyi paylaşmamız gerektiği anlamına gelmez tabii. Ancak fazla bireyselci yaklaşmanın ve duygusal kapalılığın da ilişkilere zarar verebildiğini unutmayın. Eğer bu konuda problem yaşıyorsanız alanında uzman kişilerden destek alabilir, duygusal açıklığınızı ve iletişiminizi güçlendirebilirsiniz.
Sağlıklı iletişimin bir diğer ögesi de (özellikle problem anlarında) kendimizi düzgünce ifade edebilmek. Bunun için de suçlayıcılıktan kaçınmak, ben dili kullanmak, problemleri kafamızda büyütmemek gibi adımlar uygulanabilir. İki tarafın birbirini dinlemesi ve karşı tarafın onu dinlediğini hissetmesi, sağlıklı iletişimin temelinde yatıyor.
Düzgün iletişim kurmanın sadece ilişkilerimizde değil, hayatımızın her alanında büyük ölçüde önemi var. Bu sebeple sağlıklı ilişki kurmanın yanında başka sebepler için de iletişim yeteneğimiz üstünde çalışmak faydalı olabilir.
2. Karşılıklı Saygı
“Bir ilişkide en önemli şey nedir?” diye soracak olursanız, bizce tabii ki temelde sevgi yatıyor. Ancak buna eşlik eden eşit derecede önemli bir etmen daha var: Saygı.
Sağlıklı ilişkideki kişiler birbirlerinin düşüncelerine, sınırlarına, hislerine saygı göstermelidir. Bu hem düzgün bir iletişim sağlamak, hem güven ortamı kurmak, hem de partnerlerin birbirini ilişki dışında birey olarak da desteklemesi açısından önemlidir.
3. Bireysel ve İlişkisel Sınırların Korunması
İlişkilerinizde sınırlarınız olması, partnerlerin kişisel alanlarını koruyabilmesini ve sağlıklı bir ilişki yürütebilmesini sağlar. Bu da ne zaman bireysel, ne zaman bir ‘takım’ olarak davranabileceğinizin doğru ayırt edilmesi anlamına geliyor.
Eğer:
- Yapmak istemediğiniz şeyler konusunda baskılanıyor gibi hissediyorsanız,
- Partneriniz “hayır” dediğinizde sizi dinlemiyorsa,
- Rahat olmadığınız ve rıza vermediğiniz bir koşulda sizinle fiziksel veya cinsel temas ediliyorsa,
- Düşünceleriniz, inançlarınız, duygularınız küçümseniyor ve karşıdakine uymak için değiştirilmesi bekleniyorsa,
- Yalnız zaman geçirmek istediğinizde partneriniz bundan rahatsız oluyorsa, sağlıksız sınırlar ve potansiyel olarak kişisel sınırlarınızın ihlal edildiği bir ilişki deneyimliyor olabilirsiniz.
"Doğru ilişki nasıl olmalı?" diye soracak olursanız, bu tarz sınırların varlığı ve partnerlerin buna saygı göstermeleri oldukça önemli bir adım. Bu durum hakkında daha fazla bilgi edinmek için “İkili İlişkilerde Sınır Koymak” adlı yazımıza göz atabilirsiniz.
4. Güven ve Sadakat
İki taraf olarak birbirinize bağlılık duyduğunuza, birbirinizin sadakatine, partnerinizin koşulsuz sevgi ve desteğine karşı güven duymak her sağlıklı ilişkinin temelinde yatan özelliklerden biri.
Partnerinizin size güvenmesi ve sizin ona güvenebilmeniz, ilişkiye belli bir rahatlık getirir. Kendiniz gibi davranabileceğiniz hissi de sağlıklı ilişki kurmak için önemlidir.
Özellikle daha önceki ilişkilerinizde kıskançlık veya aldatma gibi problemlerle yüzleştiyseniz, güven problemleri yaşıyor olmanız daha olası.
5. Çatışma Yönetimi
“Sağlıklı ilişki nedir?” diye sorulduğunda çoğu kişinin aklında canlanan yanlış bir fikir var: Her konuda anlaşmak. Ancak gerçekçi olarak bu tabii ki mümkün değil. Hepimizin bireysel olarak birbirinden farklılaştığı, fikirlerinin uyuşmadığı noktalar olabiliyor. Sağlıklı ve olgunlaşmış ilişki için önemli olan, anlaşmazlık ve çatışmaları nasıl yöneteceğini bilmek.
Sağlıklı ilişki içinde çatışma yönetimi yapabilmenin en temel yolu çözüm odaklı bir yaklaşım sergilemek. Herhangi bir durumda partnerinize kızsanız da, durumu “bana karşı sen” olarak değerlendirmek oldukça yanlış. Bunun yerine “bize karşı problem” olarak değerlendirerek ilişkinizi önceliklendirmiş, duygu yönetimi sağlamış, problemi çözmeye daha fazla yaklaşmış olursunuz.
Çatışma yönetimi için bir diğer olmazsa olmaz da empati. Kendimizi karşıdakinin yerine koyabilmek, onun düşünce yapısını anlamamızı kolaylaştırır. Böylelikle her fikrine katılmasak bile onun neden öyle düşündüğünü anlamlandırabilir, daha rahat bir şekilde çözüme ulaşabiliriz.
6. Uyum
Sağlıklı ilişki özellikleri arasında son olarak uyum var.
Tabii, biriyle bir konuda ‘uyumlu’ olmak her şeyin aynı olması demek değil. Ancak belli konularda birbiriyle çatışmayan ve birbirini destekleyebilen özelliklere sahip olmak sağlıklı ilişki yürütmek açısından önemli olabiliyor.
Partnerinizle uyum yakalayabileceğiniz bazı durumları şu şekilde verebiliriz:
- Kişilikler arasındaki uyum
- Tensel uyum
- Gündelik yaşam tarzlarının uyumu
- Espiri anlayışları arasındaki uyum
- Hayata bakış ve etik değerlerin uyumu
- Gelecekle ilgili uyumlu plan ve ortak beklentiler
Bazen bu uyumu yakalamak, sağlıklı ilişki kurmak sadece partnerimizle konuşmaktan fazlasını gerektirebiliyor. Hem kendinizle hem de partnerinizle ilişkinizi güçlendirmek, yalnızlık veya aldatma gibi problemlerle başa çıkmak için Heltia uygulamasını indirerek online terapi yoluyla destek alabilirsiniz.
Bu içeriği faydalı bulduysanız “Zor İnsanlarla Nasıl Başa Çıkılır?” ve “İlişkilerde Bağlılık ve Bağımlılık Arasındaki Fark Nedir?” başlıklı makaleleri de inceleyebilirsiniz.
Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.