Beslenme ve cilt sağlığı arasında önemli bir ilişki var, dengeli beslenmek özellikle ciltteki sivilce problemini azaltmakta oldukça etkili olabiliyor.
Peki yediklerimiz cildimizi tam olarak nasıl etkiliyor, cilt sağlığı için nasıl beslenilmeli? Yazımızda bu ilişkiyi detaylandırdık ve size yardımcı olması adına her öğün için alternatifler sunduk.
Akne Nedir, Neden Olur?
Akne ve beslenme arasındaki ilişkiyi detaylandırmadan önce, “akne”nin tam olarak ne olduğunu açıklamak istedik :)
Akne, genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan ve yüz, boyun, göğüs ve sırt gibi yağ bezlerinin yoğun olduğu bölgelerde görülen bir cilt sorunudur. Cildin yüzeyinde şişlik ve/veya kızarıklıklar oluşumuna sebep olur. Hormonal bir problem olan akne, gözeneklerin tıkanması ve/veya iltihaplanması sonucu meydana gelir.
Burada “akne ve sivilce arasındaki fark nedir?” diye de soruyor olabilirsiniz. Kısaca şöyle açıklayabiliriz: Akne, genellikle uzun süren ve tekrarlayan bir cilt problemini tarif ediyor. Sivilce ise, çeşitli sebeplerden vücutta oluşabilen kızarıklıkların ismi. Bu sebeplerden biri de akne, yani sivilce aslında aknenin belirtisi olarak ortaya çıkan bir durum.
Cilt Sağlığını Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Cilt sağlığınızı korumak ve cilt problemlerini azaltmak için uygulayabileceğiniz birçok adım var. Akne ve sivilce oluşumunu etkileyen, cilt sağlığını kötüleştirebilen durumları birlikte inceleyelim:
1. Stres Düzeyi
Stres, hormon dengesizliğine neden olabilir ve bu da sivilce oluşumunu teşvik edebilir. Bu nedenle, stres seviyesinin düşürülmesi, akne oluşumunu azaltmaya yardımcı olabilir.
Stres seviyenizi kontrol altına almak için egzersiz yapmak, meditasyon veya yoga gibi stres yönetimi teknikleri deneyebilirsiniz. Ayrıca Heltia terapistleri ile görüşebilir, farklı alanlarda destek alarak da iyi oluşunuzu destekleyebilirsiniz.
2. Cildin Nem Dengesi
Sivilce oluşumu genellikle ciltteki yağ miktarıyla doğrudan alakalıdır, ancak sanılanın aksine sadece yağlı ciltlerde ortaya çıkmaz.
Cildin nem dengesini korumak için günlük olarak nemlendirici bir krem kullanmak yardımcı olur. Herkesin cildi oldukça farklı olduğu için size uygun nemlendiriciyi seçmeniz önemli. Ancak olabildiğince hafif ve yağsız bir formül tercih edin, çünkü ağır ve yağlı kremler ciltteki gözenekleri tıkayabilir ve sivilce oluşumunu artırabilir.
3. Cilt Bakımı
Doğru cilt bakımı rutini, sivilce oluşumunu azaltmaya ve mevcut sivilcelerin iyileşmesine yardımcı olabilir.
Temizleyici bir yüz yıkama jeli veya köpüğü kullanarak cildi düzenli olarak temizlemek en temel adımdır. Ayrıca, alkolsüz bir tonikle cildi dengelemek ve gözenekleri sıkılaştırmak faydalı olabilir.
Sivilce eğilimli ciltler için özel olarak formüle edilmiş bir jel veya krem kullanarak sivilce oluşumunu kontrol altına almak mümkündür. Bu ürünler genellikle salisilik asit veya benzoil peroksit gibi aktif bileşenler içerir ve sivilce oluşumunu azaltmaya yardımcı olur.
Yine de bu şekilde kimyasal ürünlere başvurmadan önce bir dermatologa görünmenizi öneririz.
4. Güneş Işınları ile Temas
Güneşe çıkmak özellikle D vitamini almamız açısından faydalı, ancak kontrolsüz gerçekleştirildiği takdirde de oldukça riskli bir durum.
Dünya’ya ulaşan ve cildimizle temas eden güneş ışınları ultraviyole (UV) ışınlardır. Bunlar ikiye ayrılır: UVB ışınları daha kısadır, cildin yüzeyinde kalarak güneş yanığına bu ışınlar sebep olur. UVA ışınları ise cilde daha derin bir şekilde nüfuz eder.
Bu UV ışınlara uzun süre maruz kalmanın cilt dokusunu bozmak, cilt elastikiyetini azaltmak, hatta cilt kanseri riski artırmak gibi birçok sonucu olabiliyor. Bu sebeple koruma faktörü yüksek ve UV filtreli güneş kremi kullanmak cilt sağlığı için oldukça önemli. Bazen öyle düşünsek de güneş ışınları sadece yazın ve hava güneşliyken değil, her zaman mevcut. Bu nedenle güneş kremini ihmal etmemek gerekiyor.
5. Fiziksel Sağlık
Genel sağlığınıza dikkat etmek, bedeninizi sağlıklı tutmak da sivilce oluşumunu etkileyebilir.
Düzenli olarak egzersiz yapmak, stresi azaltmak, yeterli uyku almak ve sigara içmemek gibi faktörler hormonları düzenler ve cilt sağlığına olumlu etki yapar.
6. Sivilcelere Dokunmak
Sivilceleri sıkmak veya koparmak kesinlikle tavsiye edilmez. Bu, enfeksiyon riskini artırır ve izlere neden olabilir. Eğer sivilcelerle uğraşmanız gerekiyorsa, bunu bir cilt uzmanının önerilerine göre yapmanız önemlidir.
Ve tabii ki…
7. Beslenme Alışkanlıkları
Cilt sağlığı ve beslenme ilişkisi oldukça kuvvetli, yani nasıl beslendiğiniz cilt sağlığınız açısından önemli bir faktör.
Gelin bu ilişkiyi daha detaylı bir şekilde inceleyelim:
Cilt Sağlığı İçin Beslenmenin Önemi
Beslenme ve cilt sağlığı arasında oldukça karmaşık, birkaç faktörü içeren bir ilişki var. Gelin bu ilişkiyi inceleyelim, sivilce tedavisinde beslenme nasıl bir yer tutuyor beraber keşfedelim:
1. Akne ve sivilcelenme dışında bir sürü diğer cilt problemi de beslenmeyle ilişkilendiriliyor.
Örneğin, sağlıksız beslenmenin ciltte prematüre yaşlanmaya yol açtığını ve kırışıklık, sarkma gibi problemlerin etkisini hızlandırdığını gösteren birçok araştırma var. Yani eğer akne problemleriniz yoksa bile cilt sağlığınız için dengeli beslenmek oldukça önemli.
2. Besin eksiklikleri, özellikle çinko ve omega-3 yağ asitleri eksikliği, akneye neden olabilir.
Çinko, vücudun bağışıklık sistemini destekler ve cildin sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Omega-3 yağ asitleri ise, ciltteki inflamasyonu azaltır ve cilt sağlığını korur.
3. Beslenmeyle ilgili bir diğer faktör de vücudun su alımıdır.
Yeterli miktarda su tüketmek, cildin nemli kalmasını sağlar ve vücuttaki toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Bu da cildin daha temiz ve sağlıklı kalmasını sağlar.
4. Besinlerin glisemik indeksi de akne oluşumunu etkileyen bir faktördür.
Glisemik indeks, bir yiyeceğin kan şekerini nasıl etkilediğini ölçen bir ölçüttür. Yüksek glisemik indeksli yiyecekler, kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltir ve bu da insülin seviyelerinin artmasına neden olur. İnsülin, ciltteki yağ üretimini artırarak sivilce oluşumunu teşvik edebilir. Bu nedenle düşük glisemik indeksli yiyecekleri tercih etmek, kan şekerinin kontrol altında tutulmasını sağlar ve dolayısıyla sivilce oluşumunu azaltabilir.
5. Diyete eklenen bazı besinler, özellikle yüksek şekerli ve yağlı yiyecekler, akne oluşumuna katkıda bulunabilir.
Bu tür yiyecekler, ciltteki yağ üretimini artırarak sivilce oluşumuna yol açabilirler. Bunun büyük bir parçası da süt ve süt ürünleri: Süt, içerdiği hormonlar nedeniyle vücuttaki hormon seviyelerini etkileyebilir ve sivilce oluşumuna yaygın olarak neden olan hormonları içerir.
Fast-food, işlenmiş gıdalar, şekerli içecekler, yüksek glisemik indeksli yiyecekler ve doymuş yağlar gibi potansiyel olarak cilt sağlığına zararlı olan gıdalardan kaçınmak da önemlidir. Bunun yerine, doğal ve taze gıdalar tüketmek, cilt sağlığını korumaya yardımcı olabilir.
6. Besin alerjileri veya intoleransları, akne oluşumuna katkıda bulunabilir.
Besin alerjileri, vücudun bir gıdaya karşı bağışıklık sistemi reaksiyonu göstermesi sonucu ortaya çıkar. Besin intoleransları ise, bir gıda bileşenine karşı hassasiyet veya sindirim sorunlarından kaynaklanır. Her iki durumda da vücutta inflamasyon artar ve bu da sivilcelerin oluşmasına yol açabilir.
Sivilce Tedavisinde Beslenme Nasıl Olmalı?
Sivilce ve beslenme arasındaki ilişki, gördüğünüz üzere oldukça güçlü olabiliyor. Eğer sivilcelenme problemi yaşıyorsanız "Sivilce çıkmaması için ne yemeli?" diye merak ediyor, sivilce yapmayan yiyecekler araştırıyor olabilirsiniz.
Akne ve sivilcelenmeyi engellemek istiyorsanız, sivilce tedavisinde beslenme düzeninize şu besinleri dahil etmeye özen gösterebilirsiniz:
- Bol bol su
- Antioksidan, E vitamini, çinko ve omega-3 yağ asitleri açısından zengin besinler
- Glisemik endeksi düşük olan besinler
- Kinoa, kepekli ekmek, kahverengi pirinç gibi tam tahıllar
- Baklagiller
- Taze sebze ve meyveler
- Somon, uskumru benzeri yağlı balıklar
Sivilce İçin Beslenme Programı
“Cilt sağlığı için ne yemeli?” diye merak ediyorsanız, özellikle de akneye karşı her öğüne göre özenle hazırladığımız beslenme alternatiflerine göz atabilirsiniz:
Kahvaltı
- Opsiyon 1: Yulaf ezmesi, fındık, tohumlar ve meyve ile yapılmış bir kâse yulaf
- Opsiyon 2: Taze sıkılmış meyve suyu veya smoothie (örneğin, yeşil yapraklı sebzeler, muz, avokado, taze zencefil, limon ve taze nane)
- Opsiyon 3: Tam buğday ekmeği, haşlanmış yumurta, avokado ve domatesle yapılmış sandviç
Ara Öğün
- Opsiyon 1: Taze veya dondurulmuş meyveler ve fındık
- Opsiyon 2: Tam buğday kraker ve humus
- Opsiyon 3: Taze sebzeler (örneğin, havuç, salatalık, biber) ve humus
Öğle Yemeği
- Opsiyon 1: Izgara tavuk, kahverengi pirinç ve sebzeler (örneğin, brokoli, havuç, soğan, mantar) ile yapılmış bir tavuklu sebze yemeği
- Opsiyon 2: Izgara somon, tatlı patates ve ıspanak salatası
- Opsiyon 3: Baharatlı tofu, kepekli pirinç ve sebzeler (örneğin, yeşil fasulye, karnabahar, soğan) ile yapılmış bir tofu sebze yemeği
Ara Öğün
- Opsiyon 1: Yoğurt veya bitki bazlı yoğurt ve taze meyve karışımı
- Opsiyon 2: Taze veya kavrulmuş sebzeler (örneğin, brüksel lahanası, kabak, patlıcan) ve humus
- Opsiyon 3: Badem, fındık veya ceviz
Akşam Yemeği
- Opsiyon 1: Sebzeli kırmızı mercimek çorbası ve fırın tavuk veya fırın somon
- Opsiyon 2: Baharatlı sebzeler (örneğin, karnabahar, brokoli, soğan, sarımsak) ve kepekli makarna
- Opsiyon 3: Izgara sebzeler (örneğin, patlıcan, kabak, biber) ve bulgur pilavı
Ara Öğün
- Opsiyon 1: Tam buğday kraker ve humus
- Opsiyon 2: Taze veya dondurulmuş meyve salatası
- Opsiyon 3: Yoğurt ve fındık
Şunu da ayrıca hatırlatmış olalım: Beslenme düzeni sivilce oluşumunu engellemede etkili olsa da hormonal akneyi geçiremez. Eğer böyle bir probleminiz varsa ilgili uzmanlara görünmenizi ve arkasındaki sebeplerin tedavisine başlamanızı tavsiye ederiz.
Ayrıca her insanın cilt yapısı ve beslenme alışkanlıkları farklıdır, bu nedenle kişisel bir beslenme planı oluşturmak cilt sağlığı açısından daha etkili olabilir. Bunun için Heltia uygulamasını indirerek online diyetisyen görüşmeleri yapabilirsiniz.
Bu makaledeki bilgileri faydalı bulduysanız “Sindirimi Kolaylaştıran Fermente Gıdalar ve Tarifler” ve “Bağışıklık Sistemi Sağlığı için Ne Yemeli, Ne Yememeli?” yazılarımız da ilginizi çekebilir.
Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.