Özellikle herkesin masa başında saatlerini geçirdiği şu günlerde, düzgün bir postür korumak hayatımızda önemli bir yer tutuyor. Kuşkusuz ki hepimizin postürle alakalı sık sık duyduğu bazı bilgiler var, ancak bunların hepsi doğru mu?
Bu yazımızda postür hakkında yaygın olarak karşımıza çıkan 4 yanlış kanıyı ele aldık👇🏻
Postür Ne Demek?
Başlamadan önce kısaca “postür”ün tanımını hatırlatmakta fayda var. Postür, bedenimizin yerçekimine karşı duruş şeklini ifade eder. Vücudun kas-iskelet sisteminin sağlığı için kasların ve kemiklerin zorlanmadığı bir postür korumak önemlidir.
Postürün tanımı ve postür düzeltme yöntemleri hakkında detaylı bilgi edinmek için başka bir blog yazımızı inceleyebilirsiniz.
Şimdi gelelim, postür hakkında doğru bilinen yanlışlara:
1. “Her Zaman Doğru Postür Korumalıyız.”
Öncelikle, “doğru postür” teriminin kendisi bile şaibeli bir konu. Herkes için geçerli ‘ideal’ bir duruşun varlığına dair hiçbir destekleyici veri yok, hatta duruşların kişiden kişiye ve zamandan zamana değişmesi normal kabul ediliyor. Nasıl durmanız gerektiğine dair her yerde gördüğünüz bilgiler, genel bağlamda kas-iskelet sağlığınızı korumanız için sağlamanız önerilen şartları içeriyor.
Bunun yanında, her ne kadar sağlığınız açısından ‘doğru’ bir postürde olsanız bile uzun süre hareket etmemek daha zararlı. Sadece postürünüzü korumak için hareketsiz kalarak belli kas, kemik ve sinirleriniz üstünde ciddi ölçüde baskı oluşturabilirsiniz.
Özellikle masa başı bir işte çalışıyorsanız;
- En az 30 dakikada bir yerinizden kalkmak,
- Sık sık pozisyon değiştirmek ve
- Düzenli olarak kaslarınızı esnetmek sağlığınız için çok önemli.
Kısacası gerçekten “ideal” olan postür, çeşitlilik ve düzenli hareket üzerine kurulu.
2. “Duruş Bozuklukları Kalıcıdır, Düzeltilemez.”
Bazı duruş bozuklukları kemik yapınızı değiştirebiliyor, bu yüzden geri çevrilemez olduklarını düşünmek oldukça normal. Ama bunun aksini kanıtlayan da birçok olgu mevcut.
Omurganızı bir ağaç gövdesi olarak düşünebilirsiniz: Ayakta durabilmek için köklerini ve dallarını farklı yerlere uzatan, budaklandıran bir yapı. Yani aslında ‘sertliği’ ile bilinse de farklı durumlara uyum sağlayabilmesi ve esnekliği ile de ön plana çıkıyor. Hareketliliğe, değişimlere ve adaptasyona sandığınızdan daha dayanıklı.
Duruş bozukluklarını hem önleyici hem de korrektif (düzeltici) birçok tedavi yöntemi var, yani hiçbir zaman önüne geçmek veya düzeltmeye çalışmak için geç değil.
İşte duruş bozukluklarını önlemekte işinize yarayabilecek birkaç adım:
- Düzenli olarak egzersiz yapmak ve kaslarınızı esnetmek
- Core kaslarınızı güçlendirerek omurganız üzerindeki baskıyı azaltmak
- Uzun süre aynı pozisyonda bulunmaktan kaçınmak
- Evde/ofiste ergonomik bir çalışma düzeni kurmak
- Ağır bir cisim kaldırırken dikkatli olmak
- Dengeli beslenmek ve sağlıklı bir kilo korumak
Bunlar da var olan duruş bozukluklarını düzeltmek için uygulanabilecek bazı öneriler:
- Düzenli egzersiz ve dengeli beslenmeyi sürdürmek
- Vücut ağırlığını dengeli dağıtmanıza yardımcı olacak egzersizlere ağırlık vermek
- Core kaslarınızı güçlendirmek ve daha çok yüklendiğiniz kaslarınızı esnetmek
- Duruş bozukluğuna yol açan başka bir rahatsızlığınız varsa tedavisini sağlamak
- Uzman tavsiyesi ile sırt korsesi gibi postür düzeltme destekleri kullanmak
- Bir fizyoterapi uzmanına danışarak terapötik postür hareketleri uygulamak
3. “Omurga Problemlerin Varsa, Sebebi Kötü Postür!”
Kambur (kifoz) veya omurga eğriliği (skolyoz) gibi omurga problemleri, kötü duruşlar sebebiyle kötüleşebiliyor. Ancak skolyoz ve kifoz postür ile bağlantılı olsa da, postürün omurga problemlerine tek başına sebep olma durumu yok. Kemik yoğunluğu, kas kütlesi, hormon seviyeleri gibi fizyolojik ve genetik sebepler omurga rahatsızlıklarının ana sebepleri olarak kabul ediliyor.
Omurga sağlığınızı korumak için (sağlıklı postürler korumanın yanında):
- Dengeli beslenerek vitamin ve minerallerden yeterli olarak tüketmeye,
- Düzenli olarak egzersiz yapmaya,
- Metabolizma sağlığınıza dikkat etmeye,
- Sağlıklı sınırlar içerisinde bir vücut ağırlığı korumaya,
- Kemik sağlığınızı kötüleştirebilecek toksinlerden uzak durmaya dikkat edebilirsiniz.
4. “Dik Oturursan Sırt/Bel Ağrın Geçer.”
Elbette, bu cümlenin bazı durumlarda geçerli olduğunu söylersek yanlış olmaz. Sağlıksız postürün yol açabildiği en yıkıcı zararlardan biri kas, kemik ve eklem ağrıları. Bunun sebebi de, dengeli bir duruş koruyamadığınızda belli kas ve kemiklerinize diğerlerinden daha çok yük binmesi.
Ancak, bütün sırt ve bel bölgesi ağrıları duruş bozuklukları sebebiyle oluşmak zorunda değil. Aşırı kullanıma bağlı kas yaralanmaları, disk kayması ve kemik erimesi gibi dejeneratif problemler, bazı kronik rahatsızlıklar, hamilelik, hatta gribal enfeksiyonlar bile bu bölgelerde ağrı yaratabilir. Bu gibi durumlarda ağırlık ve yükü omurganızda dengeli dağıtmak elbette faydalı olacaktır, ama ağrıyı geçireceğine dair bir garanti yoktur.
Sırt ve bel ağrılarınıza iyi gelebilecek birkaç başka öneri:
- Ağrıya sebep oluyor olabilen rahatsızlıkların tedavisine başlamak
- Aktif kalmayı bırakmamak, ağrıya göre egzersizleri modifiye etmek
- Uzun süre aynı pozisyonda oturmamaya veya yatmamaya özen göstermek, sık sık pozisyon değiştirmek ve kaslarınızı esnetmek
- Ağrıyan bölgeye ağrı sebebine göre sıcak veya soğuk kompres uygulamak
- Hekim kontrolünde ağrı kesici ve/veya anti-inflamatuar ilaçlar kullanmak
- Bir fizyoterapi uzmanına danışarak ağrıya iyi gelecek terapötik egzersizlere başlamak
Postür hakkında sıkça söylenen bu cümleler yanılgı olsa da, bir gerçek kesin: Sağlıklı postür korumamak birçok açıdan oldukça riskli. Bu konuda uzmanlara danışmak, iyileşme sürecinize başlamak için Heltia uygulamasını kullanabilirsiniz. Fizyoterapist yardımıyla kişisel ihtiyaçlarınıza uygun bir egzersiz planı hazırlayabilir, zaman içerisindeki gelişmelerinizi takip edebilirsiniz.
Bu yazıyı beğendiyseniz ve faydalı bulduysanız, “Esneme Egzersizleri Hakkında Her Şey” ve “Postür ve Özgüven Arasında Nasıl Bir İlişki Var?” başlıklı yazılarımıza da göz atabilirsiniz.
Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.
Kaynaklar:
Diaz K, Howard V.J., et al. “Patterns of sedentary behavior and mortality in U.S. middle-aged and older adults: A national cohort study”. Columbia University Irving Medical Center, 2017.
Slater D, Korakakis V et al. “’Sit Up Straight’: Time to Re-evaluate”. J Orthop Sports Phys Ther 2019;49(8):562–564.
Snodgrass, Suzanne. “Health Check: can bad posture give you a hunchback?”. The Conversation, 2016.
Witson, Ashley. “What You Should Know About Posture”. Feldman Physical Therapy, 2022.